Сочинение

Сочинение на тему Каб збыць няволі путы... дзейнасць філаматаў і філарэтаў.

Работа добавлена на сайт bukvasha.net: 2015-05-26

Поможем написать учебную работу

Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.

Предоплата всего

от 25%

Подписываем

договор

Выберите тип работы:

Скидка 25% при заказе до 9.11.2024


Ты нас вярнi з выгнання на зямлю Айчыны.
Перанясi душу маю адсюль з чужыны,
Да ўзгоркаў тых лясных, да тых лугоў зялёных,
Над сiнiм Нёманам раскiнутых, прымглёных,
Да тых палёў, размаляваных пад блакiтам
Пшанiцай залатой ды серабрыстым жытам.
А. Мiцкевiч

Дзейнасць фiламатаў i фiларэтаў — тайных студэнцкiх таварыстваў з'яўляецца надзвычай важнай старонкай у гiсторыi беларускай лiтаратуры i нацыянальнага адраджэння. Гэта былi таленавiтыя, рамантычна ўзнёслыя юнакi, бязмерна адданыя сваёй Айчыне, ахопленыя прагай да асветы. Таварыства фiламатаў было створана восенню 1817 г. у Вiленскiм унiверсiтэце па iнiцыятыве студэнтаў Тамаша Зана i Адама Мiцкевiча. Мэта таварыства — творчае ўдасканаленне юнакоў, узаемадапамога ў набыццi i паглыбленнi ведаў, садзейнiчанне ўсеагульнай "асвеце", вывучэнне гiсторыi роднага краю, вуснапаэтычнай народнай творчасцi. На пасяджэннях арганiзацыi слухалiся i абмяркоўвалiся навуковыя даклады i рэфераты на самыя разнастайныя тэмы, а таксама ўласныя мастацкiя творы. Даволi часта фiламаты наладжвалi маёўкi, розныя святкаваннi (асаблiва днi нараджэння). Для такiх мерапрыемстваў складалiся цэлыя сцэнарыi, у якiх выкарыстоўвалiся ўласныя вершы, народныя песнi, музычныя творы. Асаблiва папулярнымi на гэтых урачыстасцях былi iмянныя вiтаннi Яна Чачота, прысвечаныя сябрам-фiламатам i складзеныя па ўзоры беларускiх народных песень. З мэтай пашырэння адукацыi народа фiламаты рыхтавалi да друку падручнiкi, навуковыя энцыклапедыi, арганiзоўвалi школы. Францiшак Малеўскi, напрыклад, адкрыў школу для сялян у Шчорсах на Навагрудчыне. Для ажыццяўлення сваiх асветнiцкiх задач фiламаты стваралi свае адгалiнаваннi — больш масавыя арганiзацыi тыпу Саюза сяброў (браталюбцаў), Таварыства прамянiстых, Навуковага таварыства, Саюза маладых адвакатаў, Саюза айчынных натуралiстаў. Найбольш вядомым i прадстаўнiчым было Таварыства прамянiстых, асновай дзейнасцi якога была абвешчаная Тамашам Занам тэорыя прамянiстасцi. Згодна з ёй, прамянiстым можа быць той, хто iмкнецца стаць высокамаральным, духоўна багатым чалавекам, хто выпраменьвае святло i тым самым уздзейнiчае на iншых, духоўна i маральна ўдасканальвае iх. У 15 правiлах прамянiстых адзначалася, што важнейшымi крокамi на шляху да маральнага ўдасканалення чалавека з'яўляюцца "прыхiльнасць да айчыннай зямлi", веданне яе гiсторыi, захаванне традыцый i звычаяў сваiх бацькоў, iх мовы, гатоўнасць да самаахвярнасцi дзеля выратавання айчыны i iнш. Масавасць Таварыства прамянiстых напалохала унiверсiтэцкае кiраўнiцтва, i ў канцы мая 1820 г. па загадзе рэктара Сымона Малеўскага яно было распушчана. Замест прамянiстых фiламаты стварылi тайнае таварыства фiларэтаў (прыхiльнiкаў маральнай чысцiнi). Таварыства фiларэтаў, старшынёй якога з'яўляўся Тамаш Зан, мела 4 аддзелы (адпаведна факультэтам унiверсiтэта): матэматычна-фiзiчны, юрыдычны, лiтаратурны, медыцынскi. Сваёй мэтай аб'яднанне лiчыла не толькi маральнае ўдасканаленне чалавека, але i вырашэнне разнастайных культурна-асветнiцкiх i палiтычных задач. У 1823 г. дзейнасць фiламатаў i фiларэтаў была выкрыта. Доўгiя месяцы iшло следства. Прысуд быў жорсткi: 10 фiламатаў i 10 фiларэтаў, сярод якiх Тамаш Зан, Ян Чачот, Адам Мiцкевiч, Юзаф Яжоўскi, Францiшак Малеўскi, Адам Сузiн, Мiкалай Казлоўскi, Ян Крынiцкi, былi высланы з Лiтвы ў аддаленыя губернi Расii. Тамашу Зану, Яну Чачоту i Адаму Сузiну ў дадатак было прысуджана зняволенне ў крэпасцi. Над 80 фiламатамi i фiларэтамi быў замацаваны пiльны палiцэйскi нагляд. Жорстка караючы маладых людзей за iх вальнадумства, царскi ўрад iмкнуўся вынiшчыць беларускi нацыянальны дух з перадавой навучальнай установы. Аднак ён не змог пагасiць высокiх пачуццяў i шчырых парываў студэнтаў, скарыць моц i незалежнасць iх духу. Параскiданыя па свеце, фiламаты i фiларэты засталiся вернымi сваiм юнацкiм iдэалам, якiя натхнялi iх на высакародныя дзеi i патрыятычныя ўчынкi, дапамагалi выстаяць у самых складаных жыццёвых сiтуацыях, ажыццявiць задуманае.








1. Курсовая на тему Сравнительная характеристика эффективности различных комплексов АФК у больных бронхиальной астмой
2. Реферат Совершенствование методов оценки качества однородных групп продукции Безалкогольная продукция
3. Реферат Финансовый анализ деятельности ОАО Северо-Западный Телеком
4. Реферат на тему Ethics Of The Media Essay Research Paper
5. Реферат Контрольная по финансам
6. Курсовая на тему Первый крестовый поход
7. Реферат на тему Створення гри типу DOOM Wolf 3D
8. Реферат Общественный продукт стран его формы, методы исчисления. Динамика общественного продукта Украи
9. Реферат Судебно-бухгалтерская экспертиза 3
10. Курсовая Мировая торговля, е структура, виды, направления развития